Rutin Çocuk Sağlığı Muayenesi
Bebekler ve çocuklar rutin periyotlar halinde sağlık kontrolü için düzenli olarak doktora götürülmelidir. Her muayenede bebeğin fiziksel, bilişsel ve motor gelişimi değerlendirilir. Bunun için bebeğin boyu, kilosu ve baş çevresi ölçülür. Bebeğin ölçüleri, ortalama olarak kabul edilen büyüme oranları ile karşılaştırılır. Rutin sağlıklı bebek ve çocuk kontrolleri hastalıklardan tümüyle bağımsızdır. Bu muayeneler, çocuklar tümü ile sağlıklı olsalar bile aksatılmadan gerçekleştirilmelidir. Bebeğin gösterdiği gelişimsel ilerlemeye göre doktor rutin sağlık kontrollerinin daha sık yapılmasını tavsiye edebilir. Çocuk Sağlığı Hastalıkları Uzmanı Doktor Songül Uzgelir, Adana’da rutin çocuk sağlığı muayenesi hizmeti hakkında bilgi verdi.
Doğum Sonrası Sağlık Kontrolü
Doğumun hemen ardından doktor; bebeğin boyunu, baş çevresini ve doğum kilosunu ölçer ve değerlendirir. Bütün organ sistem muayenelerini yapar. Ciddi sağlık problemlerini araştırmak için yeni doğan tarama testlerinden faydalanılır. Çoğunlukla doğumdan kısa bir süre sonra K vitamini ve Hepatit B aşısı uygulanır. İşitme taraması yapılır. Sonrasında ise bebeğin sağlık kontrolleri gerçekleştirilir ve anne bebek bakımı ve özellikle emzirme gibi konularda bilgilendirilir.
1-4 Hafta Sağlık Kontrolleri
Bir – Dördüncü hafta gerçekleştirilen sağlık kontrollerinde, doktor hem bebekle hem de bebeğin ailesi ile ilgilenir. Bebeğin gelişiminde herhangi bir sorun olup olmadığında her şeyin yolunda gittiğinden emin olmaya çalışan doktor, aynı zamanda bebeğin ailesiyle sohbet eder. Bebeğin işitme ve görme duyusu ile ilgili bazı incelemeler yapar. Özellikle 1. Ayda kalça ekleminin sağlığı açısından muayene yapar. Emzirme ile ilgili sorunlar gözden geçirilir.
6-8 Haftada Sağlık Kontrolleri
Altı ve sekizinci hafta yapılan sağlık kontrollerinde anne ve bebeğin durumu hem fiziksel, hem sosyal hem de duygusal açıdan incelenir ve değerlendirilir. Kontrollerde bebeğin gelişimi açısından vücut ağırlığı, baş çevresi ve boyu ölçülür. Doktor, ailenin çocukla ilgili endişelerini ve sorularını dinler, yanıtlar. Bu kontrol sırasında bebeğin aşılanması da planlanacaktır. Özellikle özel aşılar olan menenjit ve rota aşılarının planlanması yapılır. Kalça çıkığı tarama testi bu dönemde yapılır.
2., 3., 4., 5. Ve 6. Ay Sağlık Kontrolleri
İkinci aydan altıncı aya kadar her ay yapılan sağlık kontrollerinde anne ve bebeğin durumu hem fiziksel, hem sosyal hem de duygusal açıdan incelenir ve değerlendirilir. Bebeğin hızlı motor gelişimi değerlendirilir. Prematüre bebeklerde ikinci ayda, zamanında doğan bebeklerde dördüncü ay kontrolünde demir proflaksisi başlanır. Ek gıdaya başlarken alınması gerekenler ve yapılması gerekenler özellikle beşinci ay kontrolünde detaylıca konuşulur. Kontrollerde bebeğin gelişimi açısından vücut ağırlığı, baş çevresi ve boyu ölçülür. Doktor, ailenin çocukla ilgili endişelerini ve sorularını dinler, yanıtlar. Bebeğin aşı takvimi düzenlenir. Beslenme ve emzirme değerlendirilir.
7– 9Aylık Sağlık Kontrolleri
Yedi ve aylık sağlık taramalarında bebeğin gelişim süreci her açıdan değerlendirmeye tabi tutulur. Bebeğin motor ve fiziksel gelişimi detaylı şekilde değerlendirilir. Ek gıda süreci ve beslenme önerileri her bebek için özellikle oluşturulur. Bu kontrollerde aileler bebek beslenmesinde, katı yiyeceklere geçme sürecini doktorla değerlendirirler. Bununla birlikte uyku düzeni, sosyal gelişim veya dil gelişimi hakkında detaylı bir değerlendirmede bulunulur. Özellikle yaşa uygun oyuncak ve kitap seçimi değerlendirilir. Diş çıkarma döneminde hangi durumlar ile karşılaşabileceği konuşulur.
12. Ve 18.Ay Sağlık Kontrolleri
on ikinci ay kontrolünde bebeğin gelişimi normalse bazı kan tetkikleri yapılır. Bu ayda çocuğunuzun vitamin düzeylerine bakılır.on ikinci ve On sekizinci aylarda düzenlenen sağlık kontrolünde bebeğin hem fiziksel hem de zihinsel gelişim düzeyi detaylı şekilde değerlendirilir. Doktor, çocuğun öğrenme sürecini, verdiği tepkileri, dil becerilerini de inceler. Aileler, tuvalet eğitimi konusunda da doktorla konuşabilirler. Doktor, motor gelişimini incelemek için bebeğin nesneleri nasıl kavradığını izler. Fiziksel gelişimi incelemek için çocuğun yürümesi ve zıplaması gözlenebilir.
İki ve Üç Yaş Sağlık Kontrolleri
İki ve üç yaş sağlık kontrollerinde bebeğin görme ve işitme duyusu ile birlikte dil becerisindeki gelişim de ayrıntılı şekilde değerlendirir. Çocuğun kilosu ve boyu yeniden ölçülür. Aileler bebeğin davranışlarını, öğrenme becerisi ve benzeri konulardaki endişelerini doktorla paylaşıp, sorularına yanıt alabilirler. Doktor, bu muayene sırasında bebeğin bilişsel yeteneklerinin ne seviyede olduğunu tespit etmek için bazı kontroller gerçekleştirir. Bu dönemde yapılan gelişim testleri çocuğunuzun kişisel sosyal, ince ve kaba motor ile dil gelişimi hakkında bilgi verecektir. Tuvalet eğitimi açısından bilgilendirme bu dönemde yapılabilir.
4. ve 5. Yaş Sağlık Kontrolleri
Dört ve beşinci yaş sağlık kontrollerince çocuklar anaokuluna başlamış veya başlamak üzeredir. Bu gibi kontroller, iki yaş sağlık kontrollerine benzemektedir. Çocuğun konuşma yetisi, görme ve işitme duyusunun durumu incelenir. 4 ve 5 yaş kontrollerinde de çocuğun vücut ağırlığı ile boyu ölçülerek gelişim süreci incelenir. Eğer çocuğun anaokuluna başlaması konusunda ailenin herhangi bir endişesi varsa bu endişeleri doktorunuzla paylaşabilir, sorularınıza yanıt alabilirsiniz. Doktor ayrıca, bu muayeneler sırasında çocuğun kalem tutma becerisini de test edecektir. Bu dönemde yapılan gelişim testleri çocuğunuzun kişisel sosyal, ince ve kaba motor ile dil gelişimi hakkında bilgi verecektir.
