Yeni̇doğan Muayenesi̇ ve Sağlıklı Bebek İzlemi̇
Doğum tamamlanır tamamlanmaz her aile “Acaba bebeğim sağlıklı mı” sorusunu sormaya başlar. Bu sorunun doğru şekilde yanıtlanabilmesi için detaylı bir inceleme ve titiz bir gözleme ihtiyaç vardır. Yenidoğan muayenesinin hedefi bebeğin sağlık durumuyla ilgili her şeyin yolunda gittiğinden emin olmak, varsa doğuştan gelen anormallikleri tespit etmek ve diğer olası tıbbi endişeleri gidermektir. Yenidoğanlar, doğumdan sonraki ilk 24 saatlik zaman içerisinde detaylı bir fiziksel muayeneye tabi tutulurlar. Bu fiziksel muayenede ilk olarak bebeğin baş çevresi, boy ve vücut ağırlığı ölçülür. Ardından doktor bebeğin baş-boyun, sindirim sistemi, solunum sistemi, genital ve üreme sistemi, cildini, yenidoğan reflekslerini, motor ve sinir sistemini değerlendirir. Yenidoğan fiziksel muayenesinde tespit edilemeyen sorunların gözden kaçmaması için doktorlar rutin olarak tarama testlerinden faydalanırlar. Fiziksel muayenenin titiz ve kapsamlı şekilde gerçekleştirilmesi, yenidoğan muayenesinin en önemli unsurudur. Bebeğin vücudunun tamamının sağlıklı olup olmadığı ve vücudun işlevlerinde bir sorun olup olmadığı dikkatli şekilde değerlendirilir. Bunun yanı sıra herhangi bir hastalık veya doğum kusuru olup olmadığı da doktor tarafından araştırılır. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doktor Songül Uzgelir, Adana’da yenidoğan muayenesi ve sağlıklı bebek izlemi ile sizlerin yanında.
Cilt
Yenidoğan muayenesinde doktorlar bebeğin herhangi bir problemi olup olmadığını tespit etmek için cildini de detaylı şekilde inceler. Yenidoğan bebeklerde genellikle cilt kırmızımsı bir renge sahiptir. Fakat ilk birkaç saatlik zaman dilimi içerisinde, kan dolaşımının zayıflığından ötürü, bebeğin el ve ayak parmakları genelde morumsu bir renge bürünür. Bazı vakalarda bebeğin vücudunun, doğum esnasında sert bir şekilde bastırılan bölgelerinde peteşi adı verilen küçük lekeler meydana gelebilir. Ayrıca bedenin tümünde gözlenen peteşiler, bir soruna işaret ediyor olabilir. Bu nedenle söz konusu lekelerin doktor tarafından incelenmesi ve değerlendirilmesi gerekir.
Doğumun ardından birkaç gün içerisinde bebeğin bileklerinde ve ayak bileklerinde cilt soyulması veya cilt kuruluğu meydana gelebilir. Vajinal doğumlar sırasında uygulanan baskı, yenidoğan bebeğin yüzünde bazı zedelenmelere yol açabilir. Buna ek olarak doğum kanalındayken bebeğin yaşadığı sıkışma, başlangıçta bebeğin kafasının asimetrik görünmesine yol açabilir.
Baş ve Boyun
Doktorlar yenidoğan bebeğin başını, boynunu ve yüzünü dikkatlice inceleyerek herhangi anormal bir durum olup olmadığını araştırır. Bazı anormallikler doğum sırasında meydana gelebilirken, bazıları ise doğum kusuru olarak ortaya çıkar.
Normal bir baş, doğumu takiben birkaç gün süresince hafif şekilsiz bir formda olabilir. Çünkü doğum esnasında bebeğin kafatasını meydana getiren kemiklerde sıkışma yaşanır. Bu yüzden kafa derisinde hafif morarma veya şişlikler gözlenmesi son derece normaldir. Bazı durumlarla karşılaştıklarında, risk faktörlerini minimuma indirmek için sezaryen doğuma başvurulabilir.
Kalp ve Akciğerler
Yenidoğan muayenesinde doktorlar bebeğin kalbinde ve akciğerlerinde herhangi bir anormallik olup olmadığını anlayabilmek için stetoskop kullanırlar. Kalp ve akciğerleri dinleyen doktor sonrasında cilt rengini değerlendirir. Çünkü yüz ve gövdenin mavi renkli olması, bebeğin akciğer veya kalp hastalıklarına işaret ediyor olabilir. Bebeğin nabız hızı, kalbin gücü doktor tarafından kontrol edilir. Muayenede doktor, yenidoğanın nabız sayısını ve nefes alıp vermesini inceler. Eğer bebek olması gerekenden çok daha hızlı veya çok daha yavaş nefes alıp veriyorsa, ya da nefes alırken burun delikleri büyüyorsa, bu durum kalp – akciğer hastalıklarına işaret ediyor olabilir.
Kaslar ve Kemikler
Yenidoğan muayenesinde doktor, bebeğin kalça esnekliğini, hareketliliğini, kollarını ve bacaklarını dikkatli şekilde inceler. Yenidoğan bebeğin doğum sırasında herhangi bir kemik hasarı yaşayıp yaşamadığını, eksik bir uzvu olup olmadığını kontrol etmek için bu muayene önemlidir. Bebekte kalça çıkığı olup olmadığı incelenir. Sonrasında doktor bebeğin omurgasını kusur veya deformiteler açısından değerlendirir.
