Çocuklarda Boğmaca Aşısı
Boğmaca Hastalığı her yaştan duyarlı bireyleri etkisi altına alabilen, özellikle de beş yaşından küçük çocuklarda ağır şekilde seyreden bulaşıcı nitelikte bir solunum yolu hastalığıdır. Boğmaca hastalığının en tipik belirtisi, aralıksız ve boğulurcasına yaşanan öksürük nöbetleridir. Boğmaca hastalığı tüm dünya genelinde yaygın şekilde görülen bir hastalıktır. Solunum yolu ile bulaşan boğmaca hastalığının belirtileri arasında fazla yüksek olmayan ateş, burun akıntısı, halsizlik ve gözlerde yaşarma gibi bulgular yer alır. Çok küçük bebeklerde ise ölümcül sonuçlarla karşılaşılabilmektedir. Adana’da hastalarına hizmet veren Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doktor Songül Uzgelir, çocuklarda boğmaca aşısı hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Boğmaca Nasıl Bulaşır?
Bakteri kaynaklı hastalıklardan biri olan boğmaca, solunum yolu ile bulaşmaktadır. Solunum yolundan vücuda yerleşen bakteri yedi ila on gün kadar kuluçka dönemi yaşar. Sonrasında da dört ila yirmi bir gün süren bir hastalığa sebep olur. Kişinin boğazında yerleşen bu bakteri son derece bulaşıcı niteliktedir. Hijyen koşullarına yeterince uymayan kişiler bulaşma konusunda daha büyük risk altındadır. Kolay bulaştığı için salgınlara neden olabilen bu hastalık, kalabalık gruplar halinde yaşayan, yetersiz ve sağlıksız beslenen kişilerde daha kolay yayılmaktadır.
Boğmaca Hastalığı İçin Bulaştırıcılık Dönemi Nedir?
Hastalığın bilinen tek kaynağı insan faktörüdür. Bakteri vücuda bulaştıktan bir veya iki hafta kadar sonra koruma altında olmayan kişilerde hastalık kendisini göstermeye başlar. Boğmaca hastalığı sadece belli coğrafyalarda değil tüm dünya genelinde yaygın şekilde karşımıza çıkar. Mevsimlere göre bulaşma riski değişmez. Ancak vakalar incelendiğinde son bahar aylarında vaka sayısında bir artış olduğu da görülmektedir.
Boğmaca Hastalığından Aşı Yolu İle Korunmanın Önemi
Boğmaca hastalığı tüm dünya genelinde yaygın biçimde görüldüğü ve en az üç, dört yılda bir ciddi salgınlara yol açtığı için mutlaka boğmacaya karşı korunmak gerekir. Özellikle çok küçük bebeklerdeki boğmaca vakaları bebeğin yaşamını yitirmesine neden olabilmektedir. Hastalık bazen hafif enfeksiyonlar şeklinde ortaya çıkar. Bu durum hastalığın tanısının konulmasını zor hale getirir. Bu yüzden boğmaca vakaları gözden kaçabilir. Yaygın ve ciddi salgınlara neden olabildiği için boğmaca hastalığından aşı yolu ile korunmak, sadece bireylerin değil toplumun genel sağlığı açısından da büyük önem taşır.
Boğmaca’dan Nasıl Korunuruz?
Boğmaca hastalığından korunmanın tek bir yöntemi vardır. O da aşılama uygulamaları. Boğmaca aşısı son derece etken bir koruyucudur. 1985 yılından bu yana tıp dünyasında kullanılan boğmaca aşısı sayesinde vaka sayısı tüm dünyada önemli oranda azalmıştır. Aşılama oranlarının yetersiz olduğu gelişmemiş ülke ve toplumlarda hastalık yaygın şekilde görülmeye ve bebek ölümlerine yol açmaya devam etmektedir.
Boğmaca Hastalığının Tedavisi
Henüz altı aylıktan küçük bebeklerde boğmaca şüphesi varsa, bebek mutlaka hastaneye yatırılmalı ve yoğun bakımda tedavi altına alınmalıdır. Bu süreçte antibiyotik tedavisi uygulanır. Küçük bebeklerde son derece ağır şekilde kendisini gösteren boğmaca hastalığı, solunum problemlerine ve beslenme sorunlarına yol açar. Öksürük nöbetlerini hafifletebilmek için bazı vakalarda doktor kortikostreroid kullanımına başvurabilir.
Boğmaca Aşısı Uygulama Takvimi Nasıldır?
Ülkemizde takip edilen ulusal aşı takvimi, boğmaca aşısını beşli karma aşı içerisinde değerlendirir. Aşı bebeğin yaşamının ikinci, dördüncü, altıncı ve on sekizinci ayında uygulanır. Sonrasında pekiştirme dozları uygulanarak, koruma etkisi devam ettirilir.
Boğmaca Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?
Boğmaca aşısı nadiren de olsa uygulama bölgesinde hafif şişliğe, ağrıya ya da kızarıklığa neden olabilmektedir. Çocuklarda hafif ateş yükselmesi ve ağlama nöbetleri de yaşanabilir.
Ancak doktorlar nedeni bilinmeyen, ilerleyici santral sinir sistemi hastalığı olan kişilerde boğmaca aşısının uygulanmasını tavsiye etmez. Aşının ilk dozu uygulandığında kasılma nöbetleri yaşanırsa veya bebeğin ateşi çok yükselirse karma aşı içerisinden boğmaca aşısı çıkartılarak uygulanır.
