Çocuklarda Labial Yapışıklık
Kız çocuklarında cinsel organlardaki küçük dudakların yapışması durumu, genellikle ilk 2 yaşta ortaya çıkar. Kız çocuklarının vaginasında bulunan küçük dudaklar olarak tanımlanan ve iki yanda bulunan dokuların birbirlerine yapışmasıdır. Doğumdan hemen sonra görülmeyip bebek bezi kullanımı sonrasında oluşur. Bazen 1-2 aylık bebeklerde de görülebilir. Yapışıklık, genellikle ilk altı ay sonrasında, bölgedeki nemin azalması ve tahriş nedeniyle oluşur. Özellikle pişik sonrası o bölgede oluşan tahriş labial yapışıklığı tetikler. Bu tahrişe sebep olabilecek diğer faktörler arasında ıslak mendil ve tuvalet kağıdı kullanımı, sabunlar, şampuanlar, kıl kurdu enfeksiyonu veya cinsel istismar sayılabilir. Ayrıca, ergenlik öncesi bu gölgeyi nemli tutan salgıların azalması yani düşük östrojen düzeyinin de etkili olduğu düşünülmektedir.
Bu durum çoğunlukla belirti vermez ve çocukta bir şikayete neden olmaz. Aile durumu farketmeyebilir ya da bebeklerde banyo sırasında veya alt bez değiştirirken fark edilebilir. Nadiren, idrar yaparken zorluk veya idrar sonrası vajina içinde idrar kalması gibi sorunlar yaşanabilir ve bu da idrar yolu enfeksiyonuna yol açabilir. İdrar yolu enfeksiyonu araştırılırken bu yapışıklık keşfedilebilir.
Tedavi sürecinde ilk adım, ailenin endişelerini gidermektir. Yapışıklık tedavisinde öncelikle tahriş veya enfeksiyonun tedavi edilmesi gerekir. Hormon kremleri (özellikle östrojen) kullanılmaması gerekir.. Eğer yapışıklık tedaviye yanıt vermezse veya tekrarlama durumu söz konusu olursa, cerrahi bir işlem uygulanması gerekli olabilir.
Cerrahi işlem, yapışıklığın mekanik olarak ayrılması şeklinde gerçekleşir. Bu işlem sonrasında bölgeye sık bakım yapmak ve 2-3 hafta boyunca izlemek önemlidir. Bebeklerde lokal anestetik kremlerle, daha büyük çocuklarda ise sedasyon altında ameliyathane koşullarında yapılması önerilir.
Adana’da hizmet veren çocuk doktoru Uzm. Dr. Songül Uzgelir, çocuklarda labial yapışıklık tanı ve tedavisini anlattı.
Labial Yapışıklık Neden Olur?
Labial yapışıklığın tam olarak ne sebeple oluştuğu kesin olarak bilinmemektedir. Ancak, bazı olasılıklar üzerinde durulmaktadır. Doğum sonrası anneden geçen östrojen seviyesinin düşmesi, bölgenin hijyeninin yeterince sağlanmaması veya aşırı sürtünme sonucu meydana gelen yerel iltihaplar yapışıklığın gelişmesine yol açabilir.
Ayrıca, yetersiz hijyen koşulları, örneğin idrar yolu enfeksiyonları, mantar enfeksiyonları ya da bezin geç değiştirilmesi de bu durumu tetikleyebilir. Alt temizliği sırasında kullanılan sabun, şampuan veya ıslak mendillerin de yapışıklığa neden olabileceği düşünülmektedir.
Labial Yapışıklık Belirtileri Nelerdir?
Çoğu çocuk, labial yapışıklık nedeniyle genellikle herhangi bir belirti göstermez. Rutin sağlık kontrolleri sırasında pediatristler, bu durumu sıkça gözlemleyebilir. Aileler de bazen bez değiştirme işlemi sırasında bu yapışıklığı fark edebilir ve bu nedenle doktora danışma ihtiyacı hissedebilirler. Bununla birlikte, bazı çocuklarda idrar yaparken zorluk, idrar sonrasında damlama, idrar yolu enfeksiyonları veya genital bölgede akıntı gibi semptomlar nadiren de olsa görülebilir.
Bebeklerde Labial Yapışıklık Tedavisi
Labial yapışıklık, tedavi uygulanmadan da zamanla kendiliğinden açılabilmektedir. Eğer çocuk idrar yaparken sorun yaşamıyorsa veya idrar yolu enfeksiyonu gelişmiyorsa, tedavi sürecini beklemek uygun olabilir.
Tedavi sürecinde, östrojen içeren kremler önerilmez.
Eğer labial yapışıklık düzelmezse veya çocuk idrar yaparken zorluk çekiyorsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Bu cerrahi işlem, küçük bebeklerde bölgesel anestezi ile basit bir şekilde yapılırken, daha büyük çocukların genel anestezi altında işlem görmesi daha uygun olur. Cerrahiden sonra, tekrar yapışmayı engellemek amacıyla yumuşatıcı kremler veya vazelin kullanılması önerilmektedir.
Herhangi bir tedavi yöntemi uygulansın, labial yapışıklığın yeniden ortaya çıkma ihtimali oldukça yüksektir. Lokal kremlerle veya cerrahi yöntemle tedavi edildikten sonra, yaklaşık %10 ila %40 oranında tekrar yapışma görülebilmektedir.
Labial Yapışıklık Herhangi Bir Soruna Neden Olur Mu?
Labial yapışıklık, herhangi bir tıbbi hastalıkla bağlantılı değildir ve gelecekte doğurganlık üzerinde olumsuz bir etkisi olmayacaktır. Bebeklik ve çocukluk döneminde uygulanan lokal krem tedavisi veya cerrahi işlemlerle yapışıklık devam ediyorsa ve bu durum idrar yaparken ağrı veya idrar yolu enfeksiyonu gibi sorunlara neden olmuyorsa, yalnızca izlenebilir. Zira, bu durum genellikle ergenlik dönemine girildiğinde östrojen hormonunun artışıyla kendiliğinden düzelebilir.
