Çocuklarda B12 Eksikliği Anemisi
B12 vitamininin vücuttaki miktarının çok azaldığı durumda B12 eksikliği anemisi ile karşılaşırız. Bu eksiklik, özellikle çocuklarda geri dönüşü olmayan nörolojik problemlere neden olabilir. İnsan bedeni dört yıl yeterli olacak miktarda B12 vitamini depolama kapasitesine sahiptir. Depolayabildiğinden fazla B12 ise idrar yolu ile vücuttan dışarı atılır. B12 vitamini hayvan etinde doğal olarak bulunur ve beslenme yolu ile alınabilir. Sağlıklı bir beslenme rutini benimseyerek B12 eksikliğinden korunmak mümkündür. Fakat çeşitli etkenlerden dolayı et ve et ürünleri tüketmeyen insanlar, B12 vitamin takviyesi alarak B12 eksikliğinin önüne geçebilirler. B12 vitamini, endüstriyel koşullarda yalnızca bakteriyel fermantasyon sentezi ile üretilebilmektedir. Adana’da hastalarına hizmet veren Uzman Çocuk Doktoru Songül Uzgelir, çocuklarda B12 eksikliği anemisi hakkında merak edilenleri anlattı.
B12 Vitamini Nedir?
B12 Vitamini, insan vücudunda hemen her hücrenin gereksinim duyduğu bir vitamindir. Suda çözünebilen bir B vitamini türüdür. İnsan bedeni içerisinde yağ asitleri, DNA sentezi ve amino asitlerinin vücutta kullanımında önemli roller oynamaktadır.
Sinir sisteminin sağlığının korunabilmesi, alyuvar üretiminin devamlılığı ve beyin fonksiyonlarının sorunsuz şekilde sürdürülebilmesi için B12 vitaminine ihtiyaç duyarız. Vitaminler arasında B12, en büyük ve en karmaşık yapılı vitamin olarak öne çıkar. Vitaminler genel olarak insan vücudu tarafından üretilemez veya yetersiz miktarda üretilebilirler. Bu yüzden beslenme yoluyla veya tıbbi gereklilik halinde takviye yoluyla alınmalıdır.
B12 Vitamininin Faydaları Nelerdir?
B12 Vitamini, beynin ve sinir sisteminin fonksiyonlarını normal ve sağlıklı şekilde sürdürebilmesi için büyük önem taşır. Bunun yanı sıra alyuvarların meydana gelmesinde de B12 vitamininin büyük önemi vardır. DNA’nın oluşturulmasında ve düzenlenmesinde de B12 vitamini kritik bir rol oynar.
İnsan bedenindeki hemen her hücrenin metabolizmasında, enerji üretim süreçlerinde ve yağ asitlerinin sentezlenmesinde B12 vitamininin rolü vardır. B12 vitamini, folik asidin insan vücudu tarafından emilmesine katkı sağlamak için depolanan enerjinin salınmasını gerçekleştirir. Bedenimizde her dakika, durmaksızın milyonlarca alyuvar hücresi üretilmektedir. Bu alyuvar hücrelerinin çoğalması için B12 vitamini olmazsa olmaz bir öneme sahiptir. B12 vitamini düzeyi çok düşükse, bedenimizin ürettiği alyuvar hücrelerinin üretimi büyük oranda azalır. Alyuvar hücrelerinin sayısının azalması ise anemi oluşmasına neden olur.
B12 Vitamini Nelerde Bulunur?
B12 vitamini çok sayıda besinden alınabilmektedir. B12 vitamini hayvansal gıdalarda özellikle kırmızı ette bulunmaktadır. Yumurta, balık, süt ve süt ürünlerinde de bulunur. B12 vitamini bitkilerde bulunmaz. Bu yüzden vegan beslenen kişilerde B12 vitamini eksikliği ile karşılaşma olasılığı daha yüksektir. B12 vitaminin eksikliği bağışıklık sisteminin büyük oranda zayıflamasına yol açar. Bunun yanı sıra kansızlık, unutkanlık ve hafıza sorunlarının yaşanması muhtemeldir.
B12 Vitamininin En Çok Bulunduğu Besinler
- Et
- Peynir altı suyu
- Yumurta
- Süt
B12 Vitamini Eksikliği Nedir ve Belirtileri Nelerdir?
İnsan bedeni yeteri miktarda B12 vitamini alamadığında, B12 eksikliği anemisi ile karşılaşırız. Bilhassa beyinde ve sinir sistemi üzerinde geri dönüşü olmayan ciddi hasarlara yol açabilen B12 vitamini eksikliği önemli bir sağlık sorunudur. B12 vitamininin normal düzeyden biraz daha az olması bile kişide hafıza sorunlarına, yorgunluğa, depresyona ve akıl karışıklığına neden olabilmektedir. Ancak unutmamak gerekir ki bu semptomların tek nedeninin B12 eksikliği olduğunu düşünmek hatalı olacaktır.
Bunun yanı sıra kullandığımız bazı ilaçlar B12 vitamini ile etkileşim haline girebilirler. Bu ilaçlar B12 vitamininin vücut tarafından emiliminin önüne geçebilir. Yine antibiyotik içerikli ilaçlar B12 takviyesi alan kişilerde kırmızı kan hücrelerinin üretimini etkileyebilmektedir. B12 vitamini eksikliğinin belirtileri arasında kilo kaybı, kabızlık ve iştahsızlık da sıralanabilir. B12 vitamini eksikliğinin yol açtığı semptomlar şiddetlendiğinde kişinin el ve ayaklarında karıncalanma ve uyuşma gibi durumlar yaşanabilir. Denge kurmak da B12 eksikliği yaşayan bireyler için daha zor hale gelir.
Bebeklerde B12 eksikliği durumunda refleks sorunları, tahriş, yüz titremesi veya beslenme zorlukları yaşanabilir. B12 eksikliği tedavi edilmediği takdirde bebeğin büyüme ve gelişme problemleri yaşaması söz konusu olabilir.
Vücutta B12 vitamini eksikliği, beyin ve sinir sistemi üzerinde ciddi hasarlar bırakabilir. B12 eksikliği yaşayan kişilerde bunama, mani ve psikoz gibi sorunların yaşanma olasılığı da daha yüksektir. Anemi ve kansızlık da B12 yetersizliğinin olası sonuçları arasındadır. Nefes darlığı, kalp atışı düzensizliği ve yorgunluk da B12 eksikliği anemisinin semptomlarındandır. Anemi vakalarında dil ve ağız ağrısı, saç dökülmesi, ciltte sararma, adet sorunları, ishal ve beklenilmeyen kilo kayıpları da gözlenmektedir.
B12 Vitamini eksik kaldığında insan vücudu enfeksiyonlara karşı daha savunmasız ve hassas bir hale gelir. Genellikle B12 eksikliği anemisi ve folat eksikliği anemisi birlikte ortaya çıkabilir veya birbirlerinden ayırt edilmeleri zor olabilir.
Kimler B12 Eksikliği Açısından Risk Altındadır?
Beslenme düzeninde hayvansal gıdalara yer vermeyen kişiler, B12 eksikliğine karşı büyük risk altındadır. Özellikle hamileyken ve emzirme döneminde vegan beslenme yoluna giden annelerde B12 eksikliği riski söz konusudur.
İnce bağırsağı cerrahi operasyon sonucunda kısaltılan kişilerin vücudu, B12 vitamininin emiliminde yetersiz kalabilirler.
Gastrit, inflamatuar, çölyak, ve bağırsak hastalıkları, besinlerdeki B12 vitamininin emilmesine engel olabilir.
B12 Vitamin Takviyesi
Bazı insanlar hayvansal besinlerden elde ettiği B12 vitaminini emmekte sorun yaşayabilirler. Bu yüzden B12 vitamin takviyesine başvurmaları gerekebilir. Bu takviyeler ağız yolu ile veya dil altı spreyi ile alınabilmektedir. Ya da enjeksiyon yolu ile B12 Takviyesi yapılabilmektedir. Vegan beslenen kişiler, doktorlarına danışarak B12 takviyesi alabilirler.
