Çocuklarda Folat Eksikliği Anemisi
Folat, insan vücudunun sağlıklı hücreler üretebilmesi için önemli rol oynayan bir çeşit B grubu vitaminidir. Bilhassa çocukluk evresinde, çocukların sağlıklı bir büyüme ve gelişme süreci yaşamaları için gereklidir. Folat eksikliği halinde çocuklarda anemi gözlenebilir. Bu durum çocuğun genel sağlık durumu üzerinde ciddi olumsuz etkilere yol açabilir. Adana’da hastalarına hizmet veren Uzman Çocuk Doktoru Songül Uzgelir Çocuklarda Folat Eksikliği Anemisi hakkında bilgi verdi.
Folat Nedir?
Folat, insan vücudunda çok sayıda önemli fonksiyonu yerine getiren bir çeşit B vitaminidir. DNA sentezinden kırmızı kan hücresi üretimine ve hücre bölünmesine kadar çok sayıda vücut fonksiyonunda rol oynar. Folat insan vücudu tarafından doğal yollarla üretilebilen bir vitamin değildir. Bu yüzden de tükettiğimiz gıdalardan alınması gerekir. Özellikle fındık, yeşil yapraklı sebze, bazı meyveler, tahıllar ve baklagillerde bol miktarda Folat yer alır. Çocukların beslenme rutinine bu besinleri dahil etmek, çocuğun sağlıklı gelişiminin devamı için önem taşır.
Folat Eksikliği Anemisi Nedir?
Folat eksikliği anemisi, insan bedeninin, tükettiği besinlerden yeterli miktarda folat alamamasının neticesinde meydana gelir. Folat eksikliği anemisi, kırmızı kan hücrelerinin olması gerekenden daha büyük fakat işlevsiz hale gelmesine yol açar. Bunun sonucunda vücut yeteri kadar oksijen taşımakta yetersiz kalır. Bu durum da kişinin kendisini halsiz ve yorgun hissetmesine neden olur. Bunun haricinde farklı sağlık sorunları için de zemin hazırlanabilir. Folat eksikliği anemisi, büyüme çağı devam eden çocuklar için önemli ve tehlikeli sağlık sorunları arasında gösterilmektedir.
Folat Ekiskliği Anemisi Belirtileri
Çocuklarda görülen folat eksikliği anemisi kendisini şu belirtilerle gösterir:
- Ciltte Solukluk
- Halsizlik ve Yorgunluk
- Oksijen yetersizliğinden kaynaklanan baş dönmesi
- Kalp atışının hızlanması
- Konsantrasyon ve odaklanma güçlüğü
- Duygusal dalgalanmalar
Çocuklarda Folat Eksikliği Anemisi Nedenleri
Çocuklarda folat eksikliği anemisine yol açan etkenleri sıralamamız gerekirse:
Yetersiz Beslenme – Çocuğun beslenme rutininde folat bakımından zengin gıdaların gerektiği kadar yer almaması. Özellikle fazlaca işlenmiş gıda tüketen çocuklarda folat eksikliği anemisi riski daha yüksektir.
Sindirim Problemleri – Bağırsaklarda görülen bazı hastalıklar, vücudun folat emilimine zarar verebilir. Bu da çocukta folat eksikliği anemisine yol açabilir. Folat emilimine zarar veren hastalıklara örnek vermemiz gerekirse Crohn hastalığından ve Çölyak hastalığından söz edebiliriz.
Artan İhtiyaçlar – Büyüme ve gelişme çağındaki çocuklarda folat’a duyulan ihtiyaç da kademeli olarak artış gösterir. Bunun yanı sıra annenin de hem gebelik döneminde hem de emzirirken folat almaya gereken özeni göstermesi beklenir.
İlaç Kullanımı – Kullanılan antiepileptik veya başka ilaçlar da vücudun folat emilim kapasitesini olumsuz etkileyebilmektedir.
Çocuklarda Folat Eksikliği Anemisi Tanısı
Folat eksikliği anemisi vakalarında teşhis koyarken genel olarak kan tetkiklerine başvurulur. Bu tetkiklerle hastanın kırmızı kan hücreleri hem işlev hem de boyut bakımından incelenir. Hemoglobin düzeyleri sorgulanır ve folat seviyeleri tespit edilir. Doktor, hastanın gösterdiği belirtileri değerlendirir, gerekli gördüğü ek testleri yapar ve sonunda hastalığa ilişkin kesin tanı koyar.
Çocuklarda Folat Eksikliği Anemisi Tedavisi
Folat eksikliği anemisi vakalarının tedavisinde genellikle iki yöntem uygulanır. Takviyeler ve beslenme düzeninde yapılan sağlıklı değişiklerle iyileşme hedeflenir.
Dengeli Beslenme - Folat bakımından zengin besinlerin tüketimi arttırılarak hem tedavi hem de önleyici adımlar atabilirsiniz. Bu besinlere örnek vermemiz gerekirse: meyveler, baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler, tahıllar ve fındık sıralanabilir.
Folat Takviyeleri - Doktor tavsiyesiyle hastalar folat takviyesi kullanabilir. Çeşitli nedenlerden dolayı beslenme düzeninde değişiklik yapamayan kişiler için genellikle folat takviyelerine başvurulmaktadır.
Düzenli Sağlık Kontrolleri - Çocukların beslenme alışkanlıkları, büyüme ve gelişim süreçleri sürekli olarak takip altında tutulmalıdır. Gelişimsel değerlendirmeler yapmak ve düzenli periyotlarda çocuk doktoru muayenesine gitmek folat eksikliğinin erkenden tespit edilip, önlem alınabilmesi için faydalıdır.
Eğitim - Aileler çocuklarına doğru ve dengeli bir beslenme rutini oluşturmalıdır. Bu yüzden de çocuğun bilinçlenmesi, kendi başına beslendiğinde bile sağlıklı adımlar atması gerekir. Dengeli ve sağlıklı bir beslenme ile sadece folat eksikliği anemisinden değil, çok sayıda sağlık sorunundan korunmak mümkündür.
Çocuklarda Folat Eksikliği Anemisi Belirtileri Görüldüğünde Ne Yapılmalı?
Çocuklarda folat eksikliği anemisi, gelişim ve büyüme süreçlerini sekteye uğratan önemli bir sağlık sorunudur. İnsan bedeni tarafından üretilemeyen fakat ihtiyacımız olan folatı beslenme yolu ile yeterli miktarda almamız gerekir. Siz de çocuğunuzda folat eksikliği anemisi belirtileri yaşıyorsanız geç kalmadan profesyonel bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Doktorunuz çocuğunuzda folat eksikliği olup olmadığını, varsa ne düzeyde olduğunu çeşitli tetkiklerden sonra tespit eder. Sonrasında gerek beslenme yolu ile gerekse de takviyeler yolu ile bu eksikliği gidererek çocuğun büyüme ve gelişmesinin sağlıklı şekilde devamını sağlar.
