Çocuklarda Kalp Ritim Bozuklukları
Kalbin olması gerekenden daha yavaş veya olması gerekenden daha hızlı ya da düzensiz bir ritimde çalışmasına kalp ritim bozukluğu adı verilir. Kalpte herhangi bir yapısal bozukluk olsun veya olmasın kalbin kasılmasını ve gevşemesini düzenleyen sistemdeki tüm aksaklıklar, kalp ritim bozukluğu olarak tanımlanmaktadır. Çocuklardaki kalp ritim bozukluğu vakalarının görülme sıklığı ve klinik düzeydeki önemi yetişkin bireylerden bazı farklılıklar içerir. Çocuk ve bebeklerde kalp ritim bozukluğu, daha nadir görülmekle birlikte bu problemlerin tanısı büyük önem taşır. Kalp, olması gereken hızın dışında çalıştığında kalp kası vücuda yeterli miktarda kan pompalamakta sorunlar yaşar. Bunun neticesinde de hastada bayılma, göğüs ağrısı, çarpıntı, baş dönmesi, nefes darlığı ve halsizlik gibi semptomlar meydana gelir. Ciddi düzeydeki kalp ritim bozukluklarında kalp yetmezliği görülme ihtimali vardır. Kalpteki ritim bozukluğu, kalbin hızı ile ilişkili bir durumdur ve kalbin normal kabul edilen hızı yaşa göre farklılık gösterir. Bireyin yaşı ne kadar küçükse kalbin atış hızı da o kadar artar. Yani yetişkinler için normal kabul edilen ritim, çocuklar için normal değildir. Yetişkin bireylerde dakikada 60’tan az atım bradikardi 100’den fazla atım ise taşikardi olarak adlandırılır. Buna karşın çocukların istirahat sırasındaki normal nabız sayısı bebeklerde dakika başına 100 – 150, küçük çocuklarda dakika başına 70 – 110, daha büyük çocuklarda ise 55 ile 85 aralığında olmalıdır. Ritim bozukluğuna dair tanı konulabilmesi için yaşa göre normal kabul edilen istirahat sırasındaki kalp atış hızını bilmek önem taşır. Adana'da hastalarına hizmet veren Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Uzmanı Doktor Songül Uzgelir, çocuklarda kalp ritim bozukluğu hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Kalp Çarpıntısı Her Zaman Ritim Bozukluğu Mudur?
Öfkelendiğimizde, korktuğumuzda veya yüksek efor sarf ettiğimizde; kalbimiz normalden daha hızlı atış gösterebilir. Bu durumlar fizyolojik açıdan son derece normaldir. Ancak bunun dışında kalbimizde hiçbir problem olmamasına rağmen kansızlık, yüksek ateş, panik bozukluklar veya tiroid bezinin fazla çalışması gibi hallerde kalbimiz daha hızlı atabilir. Ancak bu gibi durumlar da kalp ritim bozukluğu olarak tanımlanmaz. Fakat çocuklarda ve gençlerde kalp ritim problemlerinin en yaygın, belirgin semptomu kalp çarpıntısı olduğu için, çarpıntı şikayeti yaşayan çocuklarda kalp ritim bozukluğundan şüphe edilebilir. Çarpıntı şikayeti herhangi bir nedenle açıklanamıyorsa mutlaka çocuk bir çocuk kardiyoloji uzmanı tarafından muayene edilmeli ve olası sağlık sorunları erkenden teşhis edilmelidir.
Çocuklarda Hangi Şikayetlerin Varlığında Ritim Bozukluğundan Şüphelenir?
Ritim bozukluğu sorunu yaşayan büyük çocukların çarpıntı, yorulma, terleme, göğüs ağrısı, solunum güçlüğü veya yüksek efor sonrası bayılma gibi semptomlar göstermesi beklenir. Yaşça daha küçük bebeklerde ise hızlı ve sık sık nefes alma, cilt renginde bazı değişiklikler veya emerken çabuk yorulma gibi belirtiler görülür. Erken aşamada fark edilemeyen ritim bozukluklarının sonucunda, kalp yetmezliği veya şok gibi bulgular meydana gelebilir. Aralıklı şekilde ortaya çıkan hızlı aritmilerde atak araları normal dönemde, hasta herhangi bir şikayet göstermeyebilir. Ancak ataklar sırasında anne söz konusu bulguları gözlemleyebilir veya çocuğun kalp atışlarını dinlerken, olması gerekenden daha hızlı attığını tespit edebilir. Daha büyük çocuklarda ise yavaş ritim bozuklukları; bayılma veya çabuk yorulma şeklinde kendisini gösterir. Bazı vakalarda hiçbir bulgu göstermeyen kalp ritim bozuklukları, rutin muayeneler sırasında doktor tarafından tespit edilebilmektedir. Genellikle başka bir nedenden ötürü çekilen EKG sonuçlarında aritmiler teşhis edilir.
Çocuklarda Kalp Ritim Bozukluğu Nedenleri
Çocuklarda kalp ritim bozuklukları kendi başına meydana gelebildiği gibi kalp hastalıklarının veya başka etkenlerin sonucunda da gelişebilmektedir. Bazı aritmilerin genetik aktarımla geçtiği de unutulmamalıdır. Çocuğun aile bireylerinde genetik aritmi durumu söz konusuysa çocukta da aritmi sorunun ortaya çıkma ihtimali daha yüksektir. Kalp ritim bozukluğu yapısal olarak tümüyle normal olan kalplerde ortaya çıkabileceği gibi kimi zamanda kardiyak anormalliğin bulgularından birisi olarak meydana gelir. Kimi zaman da kandaki biyokimyasal denge değişimleri veya kalbi etkileyen enfeksiyonlar, çocuklarda ritim bozukluğuna sebep olabilmektedir.
Çocuklarda Kalp Ritim Bozukluğu Tanısı
Çocuklarda kalp ritim bozukluğundan şüpheleniliyorsa bir çocuk kardiyoloğunun muayenesine ihtiyaç duyulur. Bu muayene sayesinde hem ritim bozukluğunun muhtemel nedenleri tespit edilebilir hem de tanı konularak tedavi planlamasına başlanabilir.
Çocuklarda Kalp Ritim Bozukluğu Tedavisi
Çocuklarda görülen kalp ritim bozuklukları kimi zaman geçici olmakla birlikte çoğunlukla kalıcı niteliktedir. Bilhassa hızlı ritim bozuklukları, doğumsal kalp hastalıklarından kalpte bulunan fazla elektrik ileti yollarına bağlıdır. Ritim bozukluğunun tipi, şiddeti ve hastanın yaşı dikkate alınarak ilaç tedavisine veya ablasyon yöntemine başvurulabilir. Bebeklik döneminde meydana gelen kalp ritim bozukluklarının zaman içerisinde düzelme eğilimi söz konusudur. İlaç uygulamaları yalnızca ritim bozukluğunu baskılamaya yarar. Bu yüzden hastalık için kesin bir çözüm yolu olarak değerlendirilemez. 5 yaşından sonra da devam eden hızlı ritim bozukluklarında ablasyon yöntemi ile tedavi sağlanır. Bu yöntem kalp ritim bozukluğu vakalarının büyük çoğunluğunda iyileşmeyi mümkün kılar.
Ani Ölüm Tehlikesi Olan Genetik Kökenli Tehlikeli Ritim Bozukluklarında Tedavi Nasıldır?
Bu hastaların sürekli olarak ritm ilacı kullanmaları tavsiye edilir. Bununla birlikte bazı vakalarda doktor, özel kalp pillerine başvurur. Ayrıca hastanın durumunu gözeterek doktor çocuğa bazı efor gerektiren aktiviteleri yasaklayabilir veya bazı ilaçları kullanmamasını salık verebilir. Genetik geçişli vakalarda diğer aile bireylerinin de hastalık taşıyıcılığı açısından taranması önem arz eder. Genetik testler sonuçlanmadan bile hastanın birinci derecede yakınlarının kardiyolojik testlerden geçmesinde fayda vardır.
